Lifestyle: Kruie

Kruie is iets wat daag­liks in die kos­pot­te ge­bruik word, maar het jy al ooit oor­weeg om jou eie kruie te plant en te ge­bruik eer­der as ge­droog­de kruie?
Of om kruie vir huis­hou­de­li­ke of kos­me­tie­se ge­bruik aan te wend?
Mar­ga­ret Ro­berts was en is steeds een van Suid-Afrika se be­kend­ste kruie­ken­ners en het ver­skeie boe­ke oor kruie ge­skryf — hoe om dit te kweek en hul ge­brui­ke. In haar boek Alles oor kruie skryf sy dat ‘n mens ein­de­lo­se ge­not uit die kweek van kruie sal hê. Sy gee ook kruie se ver­skeie ge­brui­ke van me­di­si­naal tot kos­me­ties.
Vol­gens Ro­berts is roos­ma­ryn ‘n ba­te vir el­ke tuin. Roos­ma­ryn is ‘n ge­har­de plant wat goed in die warm son aan­pas. Hier­die krui be­no­dig min wa­ter en ver­sor­ging.

Ro­berts sê in haar boek dat roos­ma­ryn­tak­kies op die braai­vleis­vuur ge­strooi kan word. Dit hou dan die in­sek­te van die vleis af ter­wyl dit ter­self­der­tyd die vleis geur.
Kos­me­ties kan roos­ma­ryn ge­bruik word vir ha­re wat uit­val. “Dit hou ha­re wat uit­val in toom, sti­mu­leer en ver­le­wen­dig die ha­re,” skryf sy.
Vol­gens die web­tuis­te Organicfacts be­vat vars roos­ma­ryn heel­wat vi­ta­mi­ne en mi­ne­ra­le, as­ook an­tiok­si­dan­te.
Dit is ook ‘n kog­ni­tie­we sti­mu­lant wat ‘n mens se ge­heue ver­be­ter en ‘n mens help om te fo­kus. Roos­ma­ryn help ver­der om stres te ver­min­der.
La­ven­tel is ook ‘n krui wat be­kend is vir stres­ver­lig­ting. Hier­die is ook ‘n krui wat met min wa­ter oor die weg­kom en wat van droë, goed ge­drei­neer­de grond hou.
Hier­die krui help met ‘n goeie nag­rus, ver­min­der in­flam­ma­sie en kan in­fek­sies voor­kom, vol­gens Organicfacts.
Die an­ti­ok­si­dan­te in la­ven­tel ver­laag die vlak­ke van stres­hor­mo­ne in die lig­gaam en ‘n kop­pie la­ven­tel­tee is net die reg­te ding om te ont­span.
Om ‘n kop­pie la­ven­tel­tee te maak be­no­dig ‘n mens vier tee­le­pels vars la­ven­tel­blom­me, twee kop­pies wa­ter en een tee­le­pel heu­ning na smaak.
Gooi die la­ven­tel in ‘n kop­pie en kook die wa­ter. Laat die kook­wa­ter vir ‘n mi­nuut staan en gooi dit dan in die kop­pie met die la­ven­tel. Laat dit vir vyf mi­nu­te trek. Vol­gens Organicfacts kan ‘n bord oor die kop­pie ge­sit word om die stoom bin­ne te hou wat dit ver­der sal laat trek.

Ro­berts be­veel in haar boek aan dat kruie­tee nooit met melk ge­drink moet word nie en net met heun­ing ver­soet moet word. Ver­der is hier­die krui ook vol­gens haar ‘n vleis­ver­sag­ter en ‘n uit­ste­ken­de ma­ri­neer­mid­del vir wilds­vleis. Om vleis te ver­sag be­veel sy aan dat die vleis, toe­ge­draai in die bla­re, oor­nag in die ys­kas moet wees.
Ore­go, of be­ter be­kend as ore­ga­num, groei mak­lik in ‘n pot en het son no­dig. Die Ita­li­a­ners is lief daar­voor om hier­die krui op pizza te ge­bruik en vol­gens Ro­berts kan ore­go vet­te in die lig­gaam op­los. Daar­om sê sy dit is ideaal om by vet­te­rige vleis te voeg.
In­dien ‘n ver­trek in die huis na rook stink, kan ore­go aan die meu­bels ge­smeer word om die ver­trek weer lek­ker te laat ruik, skryf Ro­berts. Ver­geet van duur pil­le om jou ha­re aan die groei te kry, sy be­veel aan dat ore­go­bla­re as ‘n haar­op­knap­per en groei­sti­mu­lant ge­bruik kan word. “Kook een kop­pie vars bla­re in een liter wa­ter (ver­kies­lik reën­wa­ter) vir 15 mi­nu­te. Laat dit af­koel en syg deur. Kam dit dan deur die ha­re en mas­seer dit in.”
Ore­go ver­sterk verder jou im­muun­stel­sel en help om jou me­ta­bo­lis­me te ver­snel, vol­gens Organicfacts.
Die ver­skil­len­de ge­brui­ke van kruie kan nu­we wê­rel­de laat oop­gaan en die lek­ker van kruie is dit kan apart ge­plant word, tus­sen die blom­me in jou tuin of in pot­te as jy nie ‘n groot tuin het nie. Bronne: Oragnicfacts.net en Alles oor kruie deur Margaret Roberts.